همان طور که می دانید بسیاری از ابزاری که در صنعت استفاده می شوند، از فلزاتی همچون آهن تشکیل شده اند که به دلیل آلیاژهای به کار رفته در آن ها، امکان زنگ زدگی بسیار بالایی دارند. با این اوصاف شما به عنوان صاحبان صنایع یا کارگاه ها باید برای جلوگیری از فرسودگی و زنگ زدن ابزار کار و به دنبال آن ضررهای مالی متعدد، اقدام کنید.

زنگ زدن ابزار

مهم ترین خطری که ابزار فلزی را در کارگاه ها و کارخانه ها تهدید می کند و اکثر صاحبان صنایع با آن دست و پنجه نرم می کنند، خطر زنگ زدگی است. زنگ زدن ابزار نوعی واکنش شیمیایی فلز نسبت به آب یا بخاری است که به سطح آن وارد می شود. در ادامه این متن به روش هایی اشاره می کنیم که با آن ها نه تنها می توانید از آسیب دیدن ابزارتان جلوگیری کنید، بلکه قادر خواهید بود که ابزارهای زنگ زده را قابل استفاده کنید.

زنگ زدن ابزار

روش نگهداری ابزار فلزی

حتماً می دانید که با نگهداری ابزار جدید همانند ابزارهای دیگری که به علت زنگ زدگی دیگر قابل استفاده نیستند، حتما آن ها نیز به زودی به سرنوشت ابزار قدیمیتان دچار خواهند شد. روش های زیادی برای سالم نگهداشتن ابزار وجود دارند که چنانچه آن ها را به درستی اجرا کنید، شاهد عمر مفید بسیار بالای ابزار کار خود خواهید بود. نگهداری ابزار در محیطی خشک که هیچ گونه بخار یا آبی توان ورود به آن را نداشته باشد، مهم ترین ضامن در سلامت ماندن این نوع ابزار است.

در نتیجه سعی کنید جایی مثل کیف یا کشوی مخصوص ابزار داشته باشید و روزانه پس از اتمام کار، ابزار خود را در آن قسمت قرار دهید. همچنین می توانید برای آسودگی بیشتر، کیسه های مخصوص رطوبت گیر (سیلیکا ژل)  یا مواد ضدزنگ را نیز تهیه کرده و از آن ها داخل کشو یا کیف مخصوص ابزارتان استفاده کنید. تهیه میز کار در این مورد کمک کننده است؛ به طوری که می تواند به ابزار و لوازم کار شما سر و سامان داده و باعث مرتب تر شدن محیط کارتان شود.

جلوگیری از زنگ زدن ابزار

شاید باور این موضوع برایتان سخت باشد که وجود گرد و غبار روی ابزار فلزی باعث زنگ زدن آن ها می شود. ذرات غبار می توانند رطوبت را از محیط جذب کنند و به همین جهت زنگ زدگی را افزایش می دهند. در نتیجه یکی از روش هایی که باید برای جلوگیری از زنگ زدن ابزار برای خود به شکل عادتی همیشگی ایجاد کنید، پاک کردن ابزار است.

استفاده از روغن های موتور یکی از بهترین و به صرفه ترین روش ها برای پاک کردن روزانه ابزار است. این کار نه تنها باعث می شود که ابزارتان همیشه تمیز باشد، بلکه با تشکیل لایه ای از روغن روی ابزار و پر کردن تخلخل سطح فلزی ابزار باعث می شود که ابزار شما به راحتی زنگ نزند.

یکی دیگر از راه هایی که می توانید برای جلوگیری از زنگ زدن ابزار فلزی به کار بگیرید، رنگ کردن آن هاست. در صورتی که یک لایه رنگ به کارکرد ابزار شما آسیبی وارد نمی کند، این روش را امتحان کنید. می توانید یک لایه رنگ براق کننده یا حتی ضدزنگ روی ابزار خود بپاشید و بدین شکل باعث شوید که آن ابزار عمر بالاتری را تجربه کند.

 

روش هایی برای زدودن زنگ زدگی از روی ابزار

مطمئناً ابزارهایی را که شروع به زنگ زده اند و به ظاهر خراب شده اند را دور نخواهید انداخت! زمانی باید این ابزار را از چرخه استفاده خارج کنید که این زنگ زدن باعث پوسیدگی قسمت های مهم آن ها شده و عملکرد صحیح ابزار را مختل کرده باشد. اما در صورتی که گرد زنگار را روی ابزار خود مشاهده کردید یا متوجه شدید ابزارتان چند روزی در آب مانده و زنگ زده اند، می توانید با استفاده از روش های زیر آن ها را از نو قابل استفاده کنید.

  • شستن ابزار

برای شروع بهتر است ابزارهایی که زنگ زده اند را با استفاده از شوینده های صابونی تمیز کنید. هنگامی که ابزار کاملاً از چربی و گرد و غبار پاک شد، آن را به کمک دستمال یا حوله کاملا خشک کرده و به ادامه کار بپردازید.

  • سابیدن

دومین کاری که پس از شستشوی ابزار کاری که باید انجام دهید این است که با استفاده از یک سنباده کاغذی سعی کنید مواد اکسید شده را از روی ابزارتان پاک کنید. این کار کمک می کند که تا حد زیادی از زنگ زدگی آن را برطرف کنید. در صورتی که قسمت زنگ زده تا حد زیادی از بین رفت، ابزار را با روغن پاک کرده و در محفظه ای خشک قرار دهید.

در صورتی که با سنباده زدن موفق به پاک کردن زنگار نشدید، می توانید از پولیش کردن این ابزار استفاده کنید. به یاد داشته باشید که پس از انجام این مراحل باید با استفاده از نکات پیشین از زنگ زدن ابزار به طور مجدد پیشگیری کنند.

  • سرکه

سرکه به دلیل خاصیت حل کنندگی بالایی که دارد، در از بین بردن زنگ آهن مفید واقع می شود. در یک سطل مقداری نمک و سرکه سفید را مخلوط کرده و ابزار کارتان را داخل آن بگذارید. توجه کنید که ابزار باید داخل سرکه غوطه ور شوند. پس از گذشت زمانی کوتاه و نرم شدن رسوب های روی ابزار، آن ها را با فرچه سیمی یا پشم فولاد بسابید. با این کار زنگار باقیمانده روی ابزار تا حد بسیار زیادی از بین خواهد رفت. سپس ابزار را شسته، کاملا خشک کنید و در جایی به دور از رطوبت قرار دهید.

  • جوش شیرین

جوش شیرین نیز در از بین بردن زنگ زدگی و نرم کردن آن عملکردی مشابه سرکه دارد. با افزودن کمی آب به جوش شیرین ماده ای خمیری شکل بسازید و آن را به نقاطی که دچار زنگ زدگی شده است، بمالید. پس از گذشت حدود دو ساعت می توانید با استفاده از وسیله ای مانند فرچه سیمی زنگ آهن را تمیز کرده، ابزار را بشویید و سپس خشک کنید. لازم به ذکر است که می توانید با افزودن مقداری آب لیموترش به این مخلوط، تأثیر آن را بیشتر کنید.

زنگ زدن ابزار

  • اگزالیک اسید

اگزالیک اسید نوعی ماده شیمیایی است و استفاده از آن زمانی کاربرد دارد که از روش های بالا نتیجه نگرفته باشید. پس از شستشوی کامل ابزار، آن ها را در گالنی از آب که با حدود سه قاشق اسید اگزالیک مخلوط شده است، قرار دهید. به دلیل اسیدی بودن این ماده، در زمان استفاده از این ماده باید موارد ایمنی مانند استفاده از دستکش و عینک ایمنی را فراموش نکرده و از ریختن آن روی پوست خود جلوگیری کنید. این نوع مواد در بسته بندی خود دستورالعمل هایی دارند که باید رعایت شوند، اما به طور معمول باید پس از حدود 20 دقیقه ابزار را از داخل گالن بیرون کشیده و آن ها را آبکشی کنید.

در این متن به روش ها و نکات کلی جلوگیری از زنگ زدن ابزار و نگهداری آن ها پراختیم. شما با استفاده از این روش ها و بکارگیری آن ها می توانید تا مدتی طولانی ابزارهایی سالم و با کیفیت داشته باشید و از خراب شدن آن ها جلوگیری کنید. همچنین در صورتی که به هر دلیلی ابزار کار شما دچار زنگ زدگی شدند، با روش های ذکر شده برای حذف زنگار می توانید آن ها را از نو به ابزاری قابل استفاده تبدیل کنید.

مقاله: برای خرید ابزارآلات به چه مواردی باید توجه کنیم؟

سؤالات متداول:
  • بهترین محل برای نگهداری ابزار فلزی کجاست؟

می توانید ابزار کارتان را داخل کشو یا جعبه ای خشک که کمترین تبادل هوا با فضای بیرون را دارد، نگهداری کنید. با این حال بهترین فضای نگهداری از ابزار فلزی، جعبه های چوبی هستند که جذب رطوبت بالایی دارند.

  • بهترین روش جلوگیری از زنگ زدن ابزار چیست؟

خشک نگه داشتن ابزار، روغن کاری مداوم آن ها و استفاده از رنگ یا ضدزنگ می توانند در جلوگیری از زنگ زدن ابزار بسیار مفید واقع شوند.

  • با چه روش هایی می توان زنگار روی ابزار را از بین برد؟

پاک کردن ابزار با سرکه، جوش شیرین، لیمو و مواد شیمیایی موجود در بازار مانند اگزالیک اسید ایده خوبی برای کمتر کردن یا از بین بردن زنگار روی ابزار است، البته به شرطی که ابزار شما به مرحله پوسیدگی و حفره دار شدن نرسیده باشند.