تاريخچه اندازه گیری
مردم مصر باستان دليل مهمي براي اندازهگيريهاي دقيق داشتند. هر سال رود نيل طغيان ميكرد و بعد از فروكش آن كشاورزان مجبور به تقسيم مجدد زمين بين خود ميشدند. كشاورزان اجبار به توافق بر مرزهاي زمينهايشان و همچنين پرداخت ماليات براي مقدار زميني كه تصرف كرده بودند، داشتند. واحدهاي طولي كوچك با استفاده از اعضاي بدن تقسيم ميشدند. مثلاً ذرع ، عبارت از فاصله بين آرنج و نوك انگشت وسط بود. كف دست يعني طول چهار انگشت، معادل يك ششم ذرع و انگشت برابر با يك چهارم كف دست بود. اين ابعاد براي هر فردي نسبت به فرد ديگر متفاوت بود. به ناچار آنها از نخ براي اندازهگيري دقيقتر استفاده كردند و چنان در اين كار دقيق شدند كه بعدها توانستند «اهرام» را بسازند.
اندارهگيري طولهاي بزرگتر بر اساس ابعاد كشاورزي صورت ميگرفت. مثلاً يك «مايل» عبارت بود از هزار گام (هر گام معادل 5 پا). «فورلانگ» مسافتي بود كه يك دسته گاو نر زميني را شخم بزنند (قبل از آنكه به استراحت بپردازند) يك مايل تقريباً معادل 6/1 كيلومتر بود كه توسط اليزابت اول استاندارد شد.
در گذشته دور اندازهگيري واحدهاي كوچك زمان براي كشاورزان چندان مهم نبود زيرا آنها قادر بودند با نگاه كردن به خورشيد بگويند صبح است يا ظهر و يا بعد از ظهر. وقتي مردم، شهر نشين شدند، بايد ميدانستند كه فروشگاهها چه ساعتي كار را شروع ميكنند و يا سر قرارشان به موقع حاضر ميشدند.
مهندسين يوناني و رومي ساعتهاي آبي را ابداع نمودند كه در آن از چكيدن آب از يك ظرف به ظرف ديگر استفاده ميكردند و از مقدار آبي كه ته ظرف باقي ميماند، به مدت زمان صرف شده پي ميبردند.چينيهاي باستان از شمع براي اندازهگيري زمان استفاده ميكردند، چون شمع با سرعت يكنواخت ميسوخت. با افروختن آن و با توجه به شعله آن، به مدت زمان صرف شده پي ميبردند. بعضي اوقات از نخ كه وزنهاي به آن متصل بود، استفاده نموده و به شمع گره ميزدند. وقتي شمع ميسوخت و به نخ ميرسيد، وزنه پائين ميافتاد و با برخورد به شئي صداي شبيه زنگ ميداد كه اين عمل مبناي ساخت ساعتهاي شما طهدار گرديد.
اندازهگيري زمان در واحدهاي دقيقه و ثانيه از زمان بابليان آغاز شد. آنها دانستند كه اگر دايرهاي را به شش قسمت مساوي تقسيم كنند، شش وجه مساوي خواهند داشت. چون مبناي شمارش را 60 قرار داده بودند، هر وجه را به 60 درجه تقسيم كردند. بنابراين دايره به 360 درجه تقسيم شد. ساعتهاي مكانيكي اوليه نيز بدين ترتيب درجهبندي ميشدند.
بابليها و مصريهاي باستان، كاخها، معبدها و آرامگاههاي شاهي عظيمي ساختند كه ميتوانست- حتي امروز هم- افتخاري براي صنعت باشد.
در معبد بزرگ خداي آمون در «تبت» قديم، سقف سالن اصلي روي 134 ستون نگه داشته شده است كه ارتفاع آنها از 14 تا 24 متر است.
در كناره بيابان شنزار در مصر، هرم پلكاني خئويس قرار دارد كه ارتفاع آن به 146 متر ميرسد. اين هرم، از تخته سنگهايي ساخته شده است كه وزن هر كدام از آنها2/5 ن است. در مدخل اين آرامگاه، بنايي از تخته سنگهاي صيقل يافته ساخته شده است كه طول آنها به 5/5 مترو وزنشان تا 42 تن ميرسد.
هرودت، مورخ يوناني، درباره هرم خئويس چنين مينويسد: «اين هرم، با بر آمدگيهايي ساخته شده است كه شبيه پلكاني است كه به طرف بالا ميرود؛ بعضي از اين برآمدگيها را نردبان و بعضي ديگر را ميز ناميدهاند. وقتي كه نخستين پلهها ساختهميشد، سنگها را به كمك ماشينهايي كه از ميلههاي كوتاهي درست شده بودند، بالا ميبردند. سپس، سنگها را با ماشين ديگري به پله بعدي منتقل ميكردند.»
از سده چهارم پيش از ميلاد، يونانيها و بعد از آنان روميها از ماشينهاي جنگي پرتاب كننده، استفاده
ميكردند سادهترين آنها سنگ انداز (onager)بود، كه ميتوانست وزنههاي سنگي بزرگي را تا صدها متر پرتاب كند. آنها وزنه را، شبيه پرتاب سنگ فلاخنهاي قديمي پرتاب ميكردند تنها تفاوتش اين بود كه به جاي دست، از اهرم چوبي (با حلقهاي طنابي در انتها) براي تكان دادن وزنهاي كه روي آن قرار داشت، استفاده ميكردند. نيروي كشساني طناب پيچيده شده، جانشين نيروي عضلاني دست شده بود.
اين ماشين، نيرومندترين وسيله تخريبي در يونان باستان بود.
«ارشميدس» بزرگترين و مشهورترين رياضيدان يونان (283-212 پيش از ميلاد)، نخستين كسي بود كه پايههاي مكانيك امروزي را بنيان نهاد.
ارشميدس، براي نشان دادن اهميت محاسبههاي مكانيكي، يك ماشين بالا برنده دستي (جرثقيل دستي) ساخت كه به كمك آن نمونه، فشارسنج، تلمبه، سيفون و بالابر، امرزوه ساخته شده است.
نمونه هایی از وسایل اندازه گیری از دوره های مختلف تاریخی
محصولات اندازه گیری و تراشکاری سیلور در بهترین کیفیت و قیمت مناسب برای کارآفرین ایرانی